Powszechnie wiadomo, że gotowanie i poddawanie obróbce cieplnej pokarmów pozbawia je witamin i części wartości odżywczych. Czy zatem surowa żywność jest zdrowsza? I czy naprawdę zdrowe jest jedzenie wyłącznie surowizny? Wyjaśniamy też co lepiej jeść na surowo, a co po ugotowaniu.

Zalety i wady surowej żywności

To prawda, że obróbka termiczna niszczy bezpowrotnie wiele witamin, np. witaminę C, czy witaminy z grupy B. Poza tym w surowych produktach znajduje się więcej aktywnych enzymów trawiennych, które wspierają i przyspieszają trawienie pokarmów.

Jedząc surowe owoce i warzywa możecie zjeść ich mniej i dostarczyć sobie odpowiednich ilości witamin. Także surowe mięso i ryby mają kilkakrotnie więcej substancji odżywczych, w tym kwasów omega-3 niż te, które zostały ugotowanie, usmażone czy upieczone.

W związku z wartościami, jakie dla organizmu niesie spożywanie surowego jedzenia, powstał nawet skrajny odłam wegetarianizmu – witarianizm, którego zwolennicy jedzą wyłącznie surową, roślinną żywność. Spożywanie jedynie surowej żywności ma jednak także wiele wad. Należą do nich:

Zobacz także:

  • Ryzyko zatrucia. Zakażenie mikrobiologiczne, a nawet pasożytnicze wzrasta, jeśli produkty nie są poddane obróbce cieplnej. Nawet jajka pochodzące z bezpiecznej hodowli mogą być zarażone bakteriami salmonelli.
  • Reżim sanitarny. Z powyższych powodów każdy produkt powinien być starannie umyty. Bakterie nie zostaną przecież usunięte pod wpływem wysokiej temperatury
  • Wysoki koszt. Produkty, np. mięso i ryby przeznaczone do spożycia na surowo muszą być znacznie wyższej jakości, a więc dużo droższe od tych zwykłych
  • Trudniejsze żucie i trawienie. Produkty surowe są znacznie trudniejsze do przetworzenia i strawienia przez nasz układ pokarmowy

Jakie są wartości ugotowania żywności?

Gotowana żywność jest pozbawiona części wartości odżywczych, dlatego z reguły trzeba jej zjeść więcej, żeby dostarczyć sobie odpowiednich składników. Ma jednak wiele zalet:

  • Ugotowany pokarm jest bardziej miękki, a przez to łatwiejszy do pogryzienia i przygotowania do trawienia
  • Komórki produktów żywnościowych, w tym białka, przetwarzane podczas obróbki termicznej zmieniają swoją strukturę i stają się łatwiejsze do strawienia
  • Błonnik zawarty w pożywieniu dzięki spęcznieniu i zmiękczeniu także łatwiej przechodzi przez układ pokarmowy
  • Niektóre pokarmy np. rośliny strączkowe czy kapustne zawierają tzw. substancje antyodżywcze. Dzięki gotowaniu stają się bezpieczniejsze dla zdrowia i łatwiejsze do przyswojenia
  • Gotowanie zabija bakterie, wirusy i pasożyty
  • Obróbka pozwala dodać do potrawy więcej smaku w postaci przypraw, które dodatkowo ułatwiają strawienie pożywienia
  • Niektóre warzywa np. pomidory zawierające ważny dla zdrowia likopen podczas przetwarzania tj. rozdrabniania i podgrzewania zwiększają jego zawartość

Czy lepiej jeść na surowo, czy po ugotowaniu?

Nie ma jednej dobrej odpowiedzi czy lepiej jeść żywność surową, czy gotowaną. Najlepszą odpowiedzią jest ta, że zdrowy jadłospis powinien być tak opracowany, żeby zawierał różnorodne produkty przygotowane w różny sposób. Prawidłowa dieta powinna być zróżnicowana i zbilansowana. Dotyczy to także sposobu przygotowania dań. Warto jednak pamiętać, które produkty warto ugotować, a które jeść na surowo.

Gotujcie:

  • Szparagi
  • Ziemniaki
  • Rośliny strączkowe
  • Grzyby
  • Szpinak
  • Pomidory
  • Mięso, drób, ryby
  • Marchew

Te produkty starajcie się jeść na surowo. Tak będą znacznie zdrowsze:

  • Cebula
  • Kapusta 
  • Czosnek
  • Brokuły

Źródło: Motywatordietetyczny.pl