Co minutę na świecie sprzedaje się milion plastikowych butelek, a w tej samej minucie do mórz i oceanów trafia ilość, która zmieściłaby się w dużej ciężarówce. Jak obliczono, od czasów wynalezienia plastiku wyprodukowano już 480 miliardów butelek PET. Najwyższy czas podjąć zdecydowane działania w zakresie zarządzania odpadami z plastiku. Inaczej po prostu w nim utoniemy. Oto co robi Ministerstwo Klimatu w tej sprawie.

Kiedy ruszy centralny system kaucyjny i jak będzie działał?

Już od dłuższego czasu trwają pracę nad systemem kaucyjnym, obejmującym zwrot plastikowych butelek. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz z producentami i organizacjami społecznymi pracuje nad szczegółami projektu. Tak dla Onetu na temat centralnego systemu kaucyjnego mówi Filip Piotrowski, ze stowarzyszenia „Zero Waste", który uczestniczy w pracach z ministerstwem:

- Zakładamy, że w Polsce ustawa zostanie uchwalona do połowy przyszłego roku. Start w 2024. Przepisy będą wymagały dwuletniego vacatio legis, bo to skomplikowany system, który wymaga przygotowań i kalibracji. Konsumenci potrzebują także czasu, żeby się przyzwyczaić.

Przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenie „Zero Waste", które działa na rzecz zmiany świadomości społecznej, dotyczącej odpadów oraz bezodpadowej konsumpcji, zdradził też, ile może wynosić kaucja:

- Zakładamy, że wysokość kaucji za jedną butelkę najpewniej będzie wynosić 50 gr.

Wprowadzony system ma być możliwie zautomatyzowany. W sklepach staną automaty, które będą przyjmowały zwracane butelki i wydawały vouchery z kwotą do zrealizowania w sklepach spożywczych.

Zobacz także:

Co ważne, zarówno do zwrotu nie będzie potrzebny paragon potwierdzający zakup napoju w butelce  w danym sklepie, jak i vouchery nie będą miały żadnej rejonizacji – będzie je można zrealizować w każdej placówce.

Jak duży będzie koszt postawienia automatów? Obecnie jeden kosztuje od 75 tys. zł do 150 tys. zł, spowoduje, że początkowej fazie pracy systemu staną one jedynie w dużych sklepach o powierzchni powyżej 300 m2. W mniejszych sklepach zwrot butelek będzie obsługiwany ręcznie.

Jak z zanieczyszczeniem plastikiem radzą sobie inne kraje?

Polska nie jest pierwszym krajem, który myśli o wprowadzeniu centralnego systemu kaucyjnego za plastikowe butelki. Szczerze mówiąc jesteśmy w tym zakresie mocno opóźnieni w stosunku do pozostałych krajów europejskich. Na Litwie w pierwszym roku działania systemu kaucyjnego poziom zbiórki opakowań plastikowych wyniósł 70 proc., w drugim roku 80 proc., a w trzecim ponad 90.

A tak wyglądają systemy kaucyjne u naszych sąsiadów:

  • Finlandia – system wprowadzony w 1996 r. - zwrot na poziomie 93%
  • Norwegia – system wprowadzony w 1999 r. - zwrot wszystkich opakowań (nie tylko plastikowych) na poziomie 88% , butelki PET 97%
  • Dania – wprowadzony w 2002 r. - zwrot 89%
  • Niemcy – wprowadzone w 2003 r. - zwrot 97%
  • Estonia – wprowadzony w 2005 r. - zwrot 82%
  • Holandia – wprowadzone w 2006. - zwrot 95%
  • Chorwacja – wprowadzony w 2006. - zwrot 90%
  • Litwa – wprowadzony w 2016. - zwrot 92%

Źródło: Onet.pl, newsy.gotujmy.pl, kaucyjny.pl, Instagram/end.plastic.era