
Czy ćwikła to sos czy sałatka? Można ją traktować i tak, i tak, jednak jedno pozostaje bezsprzeczne: najlepiej smakuje w towarzystwie mięs i pasztetów podawanych na zimno. Można ją serwować także do drugich dań mięsnych, traktując jak zimną i ostrzejszą wersję jarzynki buraczanej. Niektórzy potrafią wyjadać ją nawet prosto ze słoika. To zwykle dobrze świadczy o jej smaku.
Jak mówić poprawnie: ćwikła czy ćwikła z chrzanem?
Z nazwą tego sosu jest sporo zamieszania, bo ćwikła oznacza zarówno buraka ćwikłowego, jak i potrawę z gotowanych buraków z chrzanem, zakwaszoną cytryną lub octem. Być może dlatego niektórzy, mając na myśli potrawę, nie nazywają jej po prostu „ćwikłą” tylko dodają „ćwikła z chrzanem”.
Inni, słysząc to krytykują ich nieznajomość rzeczy i powtarzają, że to „masło maślane”. A jak na ten sos mówi się w waszym domu?
Dwa przepisy na ćwikłę: dawny i dzisiejszy
Ćwikłę robiły już nasze babcie i pewnie także ich babcie. Przed każdymi świętami panie pracowicie tarły ugotowane buraki i świeży chrzan. Dziś, przygotowanie domowej ćwikły nie wymaga takiego wysiłku. Także buraki zaczęliśmy przygotowywać zupełnie inaczej. Poznajcie dwa przepisy: dawny, z którego korzystały babcie i nasz dzisiejszy, gdy do buraków dodajemy chrzan ze słoiczka.
Przepis na ćwikłę z chrzanem (tradycyjny)
Składniki:
- 1 kg buraków ćwikłowych
- 1 korzeń chrzanu
- 2 łyżki octu
- 5 łyżek cukru
- Szczypta soli
Przygotowanie:
- Umyjcie buraki, ale nie obierajcie ich. Umieśćcie w garnku, zalejcie zimną wodą i gotujcie do miękkości, czyli około godziny. Ważne, żeby ich nie rozgotować.
- Odlejcie, lekko przestudźcie, odetnijcie obie końcówki i obierzcie ze skórki. Obrane buraki zetrzyjcie na tarce na niewielkie wiórki. Odłóżcie do miski.
- Obierzcie korzeń chrzanu, zetrzyjcie na tarce z małymi oczkami i dodajcie do buraków. Dodajcie ocet, cukier i sól, wymieszajcie i włóżcie do lodówki na całą noc.
- Rano spróbujcie i jeśli trzeba, przyprawcie do smaku.
- Przełóżcie chrzan do wyparzonych słoiczków i pasteryzujcie we wrzątku przez ok 15 minut.
- Zapasteryzowane słoiczki odwróćcie „do góry nogami” do czasu, aż wystygną.
Gotową ćwikłę przechowujcie w lodówce lub chłodnym miejscu.
Przepis na ćwikłę do mięs z gotowym chrzanem i cytryną
Składniki:
- 1 kg buraków ćwikłowych
- 200 g chrzanu w słoiczku
- Sok z 1 cytryny
- 5 łyżek cukru
- Szczypta soli
Przygotowanie:
- Umyjcie buraki i osuszcie ręcznikiem papierowym. Każde warzywo zawińcie w folię aluminiową i ułóżcie w formie do pieczenia. Pieczcie 60-90 minut w piekarniku w piekarniku rozgrzanym do 200 st. Celsjusza ustawiając grzanie góra-dół.
- Po upieczeniu lekko ostudźcie i obierzcie, a następnie zetrzyjcie na tarce na małe wiórki.
- Dodajcie chrzan ze słoiczka, wymieszajcie. Następnie dodajcie sok z cytryny, cukier i sól i ponownie wymieszajcie.
- Odstawcie na całą noc do lodówki, żeby składniki się przegryzły, rano spróbujcie i doprawcie.
- Przełóżcie do wyparzonych słoiczków i pasteryzujcie w piekarniku rozgrzanym do 110 st. Celsjusza, przez 50 minut.
Źródło: sjp.pwn.pl, smaker.pl, wikipedia.pl