Czy ćwikła to sos czy sałatka? Można ją traktować i tak, i tak, jednak jedno pozostaje bezsprzeczne: najlepiej smakuje w towarzystwie mięs i pasztetów podawanych na zimno. Można ją serwować także do drugich dań mięsnych, traktując jak zimną i ostrzejszą wersję jarzynki buraczanej. Niektórzy potrafią wyjadać ją nawet prosto ze słoika. To zwykle dobrze świadczy o jej smaku. 

Jak mówić poprawnie: ćwikła czy ćwikła z chrzanem?

Z nazwą tego sosu jest sporo zamieszania, bo ćwikła oznacza zarówno buraka ćwikłowego, jak i potrawę z gotowanych buraków z chrzanem, zakwaszoną cytryną lub octem. Być może dlatego niektórzy, mając na myśli potrawę, nie nazywają jej po prostu „ćwikłą” tylko dodają „ćwikła z chrzanem”.

Inni, słysząc to krytykują ich nieznajomość rzeczy i powtarzają, że to „masło maślane”. A jak na ten sos mówi się w waszym domu?

Dwa przepisy na ćwikłę: dawny i dzisiejszy

Ćwikłę robiły już nasze babcie i pewnie także ich babcie. Przed każdymi świętami panie pracowicie tarły ugotowane buraki i świeży chrzan. Dziś, przygotowanie domowej ćwikły nie wymaga takiego wysiłku. Także buraki zaczęliśmy przygotowywać zupełnie inaczej. Poznajcie dwa przepisy: dawny, z którego korzystały babcie i nasz dzisiejszy, gdy do buraków dodajemy chrzan ze słoiczka.

Zobacz także:

Przepis na ćwikłę z chrzanem (tradycyjny)

Składniki:

  • 1 kg buraków ćwikłowych
  • 1 korzeń chrzanu
  • 2 łyżki octu 
  • 5 łyżek cukru
  • Szczypta soli

Przygotowanie:

  1. Umyjcie buraki, ale nie obierajcie ich. Umieśćcie w garnku, zalejcie zimną wodą i gotujcie do miękkości, czyli około godziny. Ważne, żeby ich nie rozgotować.
  2. Odlejcie, lekko przestudźcie, odetnijcie obie końcówki i obierzcie ze skórki. Obrane buraki zetrzyjcie na tarce na niewielkie wiórki. Odłóżcie do miski.
  3. Obierzcie korzeń chrzanu, zetrzyjcie na tarce z małymi oczkami i dodajcie do buraków. Dodajcie ocet, cukier i sól, wymieszajcie i włóżcie do lodówki na całą noc.
  4. Rano spróbujcie i jeśli trzeba, przyprawcie do smaku.
  5. Przełóżcie chrzan do wyparzonych słoiczków i pasteryzujcie we wrzątku przez ok 15 minut.
  6. Zapasteryzowane słoiczki odwróćcie „do góry nogami” do czasu, aż wystygną.

Gotową ćwikłę przechowujcie w lodówce lub chłodnym miejscu.

Przepis na ćwikłę do mięs z gotowym chrzanem i cytryną

Składniki:

  • 1 kg buraków ćwikłowych
  • 200 g chrzanu w słoiczku
  • Sok z 1 cytryny
  • 5 łyżek cukru
  • Szczypta soli

Przygotowanie:

  1. Umyjcie buraki i osuszcie ręcznikiem papierowym. Każde warzywo zawińcie w folię aluminiową i ułóżcie w formie do pieczenia. Pieczcie 60-90 minut w piekarniku w piekarniku rozgrzanym do 200 st. Celsjusza ustawiając grzanie góra-dół.
  2. Po upieczeniu lekko ostudźcie i obierzcie, a następnie zetrzyjcie na tarce na małe wiórki.
  3. Dodajcie chrzan ze słoiczka, wymieszajcie. Następnie dodajcie sok z cytryny, cukier i sól i ponownie wymieszajcie.
  4. Odstawcie na całą noc do lodówki, żeby składniki się przegryzły, rano spróbujcie i doprawcie.
  5. Przełóżcie do wyparzonych słoiczków i pasteryzujcie w piekarniku rozgrzanym do 110 st. Celsjusza, przez 50 minut.

Źródło: sjp.pwn.pl, smaker.pl, wikipedia.pl