Z powodu opłat i wzrastających cen produktów drożeje dosłownie wszystko. Bankrutują restauracje i piekarnie, problem nie omija też tych miejsc, które mają służyć najbiedniejszym. W barach mlecznych pomimo dotacji, jakie te placówki otrzymują, żeby utrzymywać niskie ceny, także koszty rosną.
Rząd dostrzegł w jak trudnej sytuacji znalazły się „mleczaki” i ruszył na ratunek. Czy pomoc będzie skuteczna, a bary z leniwymi przetrwają?
Bary mleczne to placówki zbiorowego żywienia, które korzystają z dotacji rządowych polegających na dofinansowaniu sprzedawanych posiłków. Dzięki wsparciu te prywatne w dużej części placówki są w stanie utrzymywać się, zapewniając jednocześnie klientom niskie ceny dań.
Tak było wcześniej, jednak od ponad dwóch lat bary mleczne są w bardzo trudnej sytuacji. Najpierw do kryzysu przyczyniła się pandemia, teraz gwałtownie rosnące ceny. Inflacja powoduje, że pomimo dofinansowania, bary muszą podnosić ceny, żeby przetrwać. Dorota Cisowska z wrocławskiego baru „Miś” skarżyła się w rozmowie z serwisem finanse.wp.pl:
- Czasem musimy podnosić ceny naszych potraw nawet dwa razy w tygodniu. My „stoimy” na nabiale, a on teraz mocno drożeje. Tak samo, jak jaja czy olej, który niedawno kosztował 7 złotych, a teraz już 10.
Z kolei Magdalena Goździaszek z baru „Mewa” wspomniała, że klienci widzą każdą zmianę ceny:
- W grudniu pierogi miałam po cztery złote, teraz po pięć, a będzie zaraz więcej, bo drożeje ser. Podnoszę ceny raz w miesiącu, choć powinnam dwa. Ludzie widzą te zmiany, ale i tak przychodzą, bo taniej nigdzie nie zjedzą.
Ministerstwo Finansów zauważyło trudną sytuację barów i wyszło z projektem rozporządzenia, które ma wejść w życie w czerwcu bieżącego roku. Projekt jest obecnie w fazie konsultacji. Właściciele barów wypowiadają się, czy propozycja rzeczywiście pozwoli im utrzymać biznesy, a jednocześnie zapewni niskie ceny klientom.
W rozporządzeniu można przeczytać, że rząd z jednej strony podniesie dotacje dla barów mlecznych z 40% do 55% rekompensaty za produkty zakupione do przygotowania jedzenia. Z drugiej oczekuje od barów zmniejszenia narzutu z 56% do 45%.
Autorzy rozporządzenia liczą na to, że w optymistycznej wersji pozwoli to obniżyć ceny posiłków, w realistycznej – utrzymać je na dotychczasowym poziomie. Czy właściciele pozytywnie ocenia projekt, przekonamy się wkrótce.
Koncepcja barów mlecznych powstała w XIX-wiecznej Polsce i dość szybko się rozpowszechniła jako prywatne, dochodowe jadłodajnie. W okresie PRL-u większość barów należała do Spółdzielni Spożywców „Społem”, by dziś znów przejść w prywatne ręce. Bary mleczne to jadłodajnie z tanim jedzeniem dla najbiedniejszych, serwujące kuchnię jarską, tworzoną w założeniu głównie z mleka, jajek, maki i olejów roślinnych.
Bary mleczne, od zawsze chętnie odwiedzają studenci, a w ostatnim okresie także pracownicy lokalnych zakładów pracy, którzy wolą przyjść do baru na tani obiad, niż stołować się w droższych kantynach pracowniczych.
Co w barach można zjeść? Spójrzcie na tę kartę, macie na coś ochotę?
Źródło: msn.com.pl, finanse.wp.pl
Stanisław Bareja w swoim kultowym filmie „Miś” jak w krzywym zwierciadle pokazał życie w Polsce, w latach 70. Podobnie, z pewną przesadą przedstawił sceny z baru mlecznego. Brud, opryskliwe kucharki i sztućce na łańcuchu, żeby nikt ich nie ukradł... To wszystko w przejaskrawiony sposób pokazywało obsługę w barach. Jak bary wyglądały naprawdę? Długa historia polskich barów szybkiej obsługi Bary mleczne były początkowo jadłodajniami serwującymi dania jarskie. To potrawy z mleka, jajek, kasz i mąki. Pierwszy lokal otworzył w 1896 r. hodowca bydła mlecznego, ziemianin Stanisław Dłużewski. Chodzi o mleczarnię „Nadwiślańska” znajdującą się w Warszawie, przy ulicy Nowy Świat. Ponieważ interes okazał się dochodowy, wkrótce także inni przedsiębiorcy poszli w jego ślady. Po I wojnie światowej, w czasach kryzysu, popularność barów mlecznych zaczęła rosnąć. W trosce o byt ludzi ubogich, ówczesne władze przystąpiły do dotowania prywatnych barów. Subsydiowanie związane jednak było z pewnymi obowiązkami właścicieli: rozporządzenia rządowe określały wielkość porcji, skład potraw i cenę. W czasie PRL-u dotowane placówki zbiorowego żywienia rozkwitły. W latach 70. w Warszawie było otwartych 41 takich miejsc. Większość z nich była upaństwowiona, należała do Spółdzielni Spożywców „Społem”. Jak działały bary mleczne? Lokale w czasach PRL-u wyposażone były bardzo skromnie. Używano w nich naczyń z grubej ceramiki z charakterystyczną niebieską obwódką i logo „Społem”. Kubki zwykle były wyszczerbione od wielokrotnego używania i mycia, a sztućce z miękkiego aluminium wciąż były powyginane. Jadano na stolikach z blatami z laminatu, który z czasem namiękał. Metalowe krzesła miały zwykle laminowanie siedzenia i oparcia, a konstrukcję z zespawanych...
